Khamis, 7 November 2013

Seni Lukis, Seni Rupa dan Seni Visual



Oleh: Faizal Sidik


Difahami seni lukis, seni rupa dan seni visual seperti mempunyai makna yang sama tetapi tapi tak semestinya serupa. 'Serupa' dalam ayat saya diawal  itupun boleh dipertikaikan maksudnya mengapa tidak 'selukis' atau 'sevisual'. Namun jika anda menyemak dicarian Pusat Rujukan Persuratan Melayu tiada takrifan 'selukis' atau 'sevisual' melainkan  kata 'serupa' yang bermaksud seiras atau sejenis. Persoalannya kini mengapa ketiga-tiga terma ini telah menimbulkan kekacauan dan keributan di kalangan artis, penulis, pensejarah mahupun institusi seni tidak kiralah samada pendidikan ataupun pengurusan. Walaupun keributan ini jarang sekali telah kita dengar selepas 'acahan' Realiti Mistik tahun 70 an, ia kadang kala bukan sahaja mengelirukan malah akan memberi impak terhadap bidang penulisan seni di sini mana satu yang lebih tepat dari segi penggunaannya.

Bayangkan daripada sekolah biasa dimana pendidikan seni diajar dan kini kita mempunyai sekolah khas seni sehinggalah amalan seni diperingkat universiti perihal ini masih berlarutan. Teringat pula saya apabila membuka kisah ini mengenai Glosari Seni Lukis yang pernah diterbitkan oleh Dewan Bahasa dan Pustaka pada tahun 80 an dahulu dimana panel pembikin buku panduan seni lukis pertama yang seumpamanya dalam Bahasa Melayu terdiri daripada Raja Zahabuddin Raja Yaacob, Zainol Abidin Shariff, Ponirin Amin dan satu atau dua nama lagi di dalam kumpulan ini. Buku yang saya namakan 'kitab kuning seni lukis'   kerana istilah kitab kuning ini begitu popular dikalangan kita yang mengikuti pengajian ilmu tasauf oleh daripada ustad-ustad di surau mahupun masjid. Itulah tanggapan yang pernah diberikan kepada glosari ini telah menjadi rujukan penting kepada pelajar, guru, penulis dan sesiapa sahaja yang mahu mengetahui makna dan istilah perkataan Inggeris yang diterjemah dan diberikan pendefinasiannya.

Saya fikir bertuahlah anda jika masih memiliki 'kitab kuning; ini lagi kerana khabarnya DBP telah tidak mencetak semula buku panduan ini lagi, perlu dirasakan bahawa penerbitan buku ini pasca DBP seumpama ini oleh badan berkaitan agar rakaman perkataan dan dokumentasi mengenainya tetap segar untuk dituturkan di dalam bahasa kita. Walaupun art term atau terma seni merupakan bahasa universal yang dipakai guna walau anda berada di negara manapun namun senario hari ini apabila ahli akademik kita berbicara mengenai seni dalam bahasa Melayu namun apabila sampai beliau cuba memberi istilah khas seni dengan menggunakan terma bahasa asing sudah tentu ia suatu yang malang kepada nasib bahasa kita.

Pada rakan-rakan artis dan penulis mungkin anda mempunyai pandangan yang berbeza dengan saya, saya amat merayakan dan meraikan buah fikiran anda itu. 

I
Sewaktu mengikut kelas pengajian Pengenalan kepada Seni Lukis Asia Tenggara yang pernah diadakan di BSVN oleh Zainol Abidin Sharif atau ZABAS. Beliau cuba membuat lelucon perkataan seni lukis itu dengan mengatakan beliau lebih menyukai perkataan seni lukis daripada seni visual kerana beliau menanggap 'luk' itu adalah aktiviti 'look' atau 'lihat' manakala 'kis' itu adalah diertikan beliau sebagai 'kiss' atau cium. jadi seni lukis bagi melukis adalah bererti cabang seni yang melihat dan mencium. Saya hanya tertarik kepada perkataan 'kis'atau 'cium' yang mana mencium bagi saya bukan lah mencium setiap lukis yang kita lihat tetapi menium dalam ertikata mencium atau menghidu dengan lebih mendalam makna yang tersirat disebalik ianya dicipta.(BERsambung...)












Tiada ulasan:

Catat Ulasan